شیوه زمامداری علی (ع) در حکومت و قدرت

امام علی بن ابی طالب علیه السلام هم برای اداره حکومت و تعیین خط مشی سیاسی داراینظریه هستند و هم فرصت یافته اند – هر چند فرصتی محدود – تا در دوران حکومت و خلافت نظریه خود را مطرح و اعمال کنند . از این رو می توان گفت ایشان نظریه و ایدة خود را در آزمون واقعیتهای سیاسی و اجتماعی محک زده اند . بررسی و توجه امام علی ( ع) به مقولاتی از جمله ، قدرت ، حقوق ملّت ، آزادی ، شیوه رفتار با اقلیّتهای دینی و سیاسی حاکی از دیدگاه مبتنی بر نظریه ایشان است . می توان مهمترین مبانی نظریه امام علی ( ع ) در قلمرو حکومت را چنین تعبیر کرد . الف : مبنای حکومت و قدرت سعادت و کمال جامعه و انسان است از این رو قدرت اصالت ندارد بلکه قدرت و حکومت وسیله است و طریقیّت دارد . ب : کنترل کننده قدرت و حکومت « عدالت » است عدالت عیاری است که با آن قدرت و حاکم سنجیده می شود . ج : شریعت معیاری است که حاکم در ارتباط با آن و در تنظیم رابطة خویش با خداوند اعمال حاکمیت می نماید . دیدگاه امام علی ( ع ) و شیوه عمل او در تقابل با دیدگاه و شیوة رفتار معاویه است . این تقابل اصالت و حقّانیّت دیدگاه و روش امام علی ( ع ) را بهتر نشان می دهد . در این پژوهش تلاش شده است که کلمات امام علی ( ع ) در نهج البلاغه به عنوان مستند بررسی استفاده شود .